به موجب بخشنامه شماره 9253-9/7/1390 سازمان امور مالیاتی کشور، ارائه انواع «خدمات بیمه ای» ازجمله بیمه تکمیل درمان مشمول پرداخت مالیات و عوارض موضوع قانون مالیات بر ارزش افزوده می باشد.
مطابق دادنامه شماره 432 مورخ 10/05/1396 هیئت عمومی نظر به اینکه در سطر آخر بخشنامه فوق، پرداخت خدمات بیمه، درمان و تکمیل درمان از معافیت مذکور در حکم بند 9 ماده 12 قانون مالیات بر ارزش افزوده، خارج شده است مغایر قانون یاد شده بوده و تصویب آن از حدود اختیارات سازمان امور مالیاتی خارج می باشد.
باتوجه به مفاد فوق بنظر می رسد:
منظور از «خدمات درمانی» موضوع بند (9) ماده 12 قانون مالیات بر ارزش افزوده، خدماتی است که از مستقیماً از سوی موسسه یا پزشک ارائه دهنده خدمتِ درمان به بیمار ارائه می شود و شامل کلیه خدمات تشخیص، پیشگیری و درمان خواهد شد. درحالی که «خدمات بیمه درمان» به موجب قرارداد مجزایی بین بیمه گر و بیمه گزار منعقد میگردد و اصولاً از مقوله «خدمات درمانی» که توسط مراکز درمانی به بیماران ارائه میگردد مجزاست و نمیتوان آن را مصداق بند 9 ماده 12 قانون مذکور دانست. همانگونه که معافیت خدمات حمل و نقل مسافر (موضوع بند 12 این ماده) را نیز نمیتوان به خدمات بیمه حمل و نقل عمومی مسافر قابل تسری دانست.
بعلاوه مطابق ماده 1 قانون مالیات بر ارزش افزوده، عرضه کالاها و ارائه خدمات در ایران و همچنین واردات آنها مشمول مالیات بر ارزش افزوده تلقی میگردد لذا اصل اولیه، «شمول مالیات به عرضه کلیه کالاها و خدمات» است و چنانچه درمورد قلمرو موارد استثنائی موضوع ماده 12 قانون مذکور تردیدی ایجاد شود «لزوم تفسیر مضیق از موارد استثنائی» ایجاب مینماید که مطابق «اصل شمول مالیات» اقدام گردد؛ که تفسیری مطابق قسمت اخیر اصل (51) قانون اساسی است چراکه به موجب این اصل، «موارد معافیت و بخشودگی و تخفیف مالیاتی» نیازمند تصریح قانون اعلام شده است.
بنابراین دادنامه شماره 432 مورخ 10/05/1396 هیئت عمومی ازاین حیث که مفاد حکم بند 9 ماده 12 قانون مالیات بر ارزش افزوده را به «خدمات بیمه درمان» نیز تسری داده است مغایر تصریح حکم این ماده به معافیت مالیاتیِ «خدمات درمانی» و همچنین مغایر مفاد اصل 51 قانون اساسی است.